zaterdag 19 april 2014

Koude Oorlog, lege handen...

Generaal De Kruif viert 200 jarig jubileum landmacht tijdens oplaaiend conflict met Russen

Charles Sanders

Foto Defensie
Op minder dan twee uur vliegen van Amsterdam is de Koude Oorlog opnieuw uitgebroken. Ondanks het akkoord van Genève blijft de Russische dreiging in Oekraïne. Luitenant-generaal Mart de Kruif in het jubileumjaar van zijn Koninklijke Landmacht over een snel veranderende wereld. Intelligent, sociaal en eigenwijs wordt hij genoemd, Mart de Kruif. De man die sinds oktober 2011 de Koninklijke Landmacht leidt, stapt morgen op de fiets om het 200-jarig jubileum van het Nederlandse leger in te luiden. Van Waterloo naar Roermond, via De Peel en Grebbeberg weer terug.

Marianne Vos, Erben Wennemars en Jan Jansen fietsen mee”, zegt De Kruif. ,,We zetten niet alleen de Koninklijke Landmacht in de schijnwerpers, maar hebben met het Jeugdsportfonds ook een belangrijk goed doel voor ogen. De etappe naar de Grebbeberg is essentieel. Voor ons heilige grand, daar is in de meidagen van 1940 zwaar gevochten. Mooi om verleden, heden en toekomst te combineren.”

Dat heden wordt beheerst door de nieuwe Koude Oorlog. Rusland rammelt aan de oostelijke poorten van de NAVO, deze week besloot het bondgenootschap versterkingen te sturen. Pas nadat vanuit Brussel de vuisten werden gebald, bereikten onderhandelaars in Genève een voorlopig akkoord. Bewijs dat het Kremlin alleen naar kracht en eensgezindheid luistert.

Neutronenbom
Luitenant-generaal Mart de Kruif (55) koos voor een officiersloopbaan toen die Koude Oorlog ook volop woedde. In 1977 studeerde hij af aan de KMA. Het was de tijd van felle demonstraties tegen neutronenbom en kruisraket.

,,Militair zijn is een gevaarlijke baan, de mondiale veiligheidssituatie blijft een onzekere factor”, zegt hij. ,,Wat zich nu in en rond Oekraïne afspeelt, verbaast mij niet. Onze geschiedenis bewijst dat er eerder plotseling dreiging kwam uit onverwachte hoek. Wie had dit een jaar geleden voorspeld? Van louter stabiliseren tot wat wij full spectrum operations noemen; het kan dus zomaar gebeuren. En dan staan wij klaar om uit te rukken. Want als het daar buiten allemaal veilig is, hoeven we niet op pad.”

Ondanks jaren van bezuinigen heeft ons leger voor het onverhoopte scenario van verdere escalatie in Cost-Europa nog enkele troeven in huis. Bijvoorbeeld 11 Luchtmobiel, infanteriebrigade van de Koninklijke Landmacht en binnenkort deel van de NATO Response Force. Ruim 4000 manschappen die met transport- en gevechtshelikopters in recordtijd wereldwijd kunnen warden ingezet. In operationele plannen van de NAVO-staf hebben deze rode baretten een belangrijke rol, mocht het misgaan aan de oostgrenzen van het bondgenootschap.

"Ook met de CV9O, ons ‘netwerkvoertuig’, bedienen wij een nichemarkt”, zegt De Kruif. Groepscommandanten kunnen via een speciaal display beelden van de vizieren van hun infanteristen oproepen en zo een indruk krijgen van de gevechtssituatie. Binnen het Duits-Nederlandse Legerkorps kijken onze oosterburen er bewonderend naar.”

De driesterrengeneraal zegt over een gereedschapskist te beschikken met alles wat in bepaalde situaties snel nodig is. Maar door het ongekend snijden in het defensiebudget moesten wel de laatste honderd Leopard II tanks worden uitgezwaaid. En ook van de 200 CV9O’s staan er 44 in de etalage. De hamer in de gereedschapskist ontbreekt.

De machtige Leopards die ooit over de Veluwe rolden, gingen voor een schijntje naar Finland en staan daar straks aan de grens met de Russische Federatie. Uitgerekend in dagen dat Moskou stookt, intimideert en op expansiekoers is.

Vuurkracht
,,Ik hou van het effect van tanks, van hun operationele waarde”, geeft De Kruif toe. ,,Mobiliteit, vuurkracht, bepantsering. Aan het einde van een dag op het slagveld gaat het om de resultaten. Natuurlijk had ik ze liever gehouden.”

Leopard tank: verdwenen uit het Nederlandse arsenaal
Foto: tijdens een amfibische oefening op Curaçao, 2006

Maar nog verder landmachtbreed schrapen, was geen optie meer. Dus werd noodgedwongen afscheid genomen van complete onderdelen. Als we nu tanks nodig hebben, stappen we naar Duitsland. Daar trainen onze militairen ook. Om feeling te behouden met het wapensysteem.”

Mart de Kruif zag het aantal manschappen inkrimpen van 24.000 tot 18.000. Om maatschappelijke waardering voor het leger te vergroten, verlaat een aantal van hen dinsdag de kazernes. Op 200 scholen en in 200 dorpen en steden zetten ze het 200-jarig jubileum luister bij. ,,We gaan naar de burgers toe”, zegt de generaal. ,,Door persoonlijk contact met soldaten laten weten wat we doen en waarom.”

Aan jonge militairen in de lagere rangen is nog steeds behoefte en daarom is er het Project Veiligheid en Vakmanschap. Op 31 scholen krijgen leerlingen een mbo-2 opleiding. Deels ‘normaal’, deels militair: drie weken dienen ze bij een legereenheid. Slechts 15 procent van deze scholieren valt uit, veel minder dan gemiddeld op het mbo”, zegt De Kruif. ,,Als ze geslaagd zijn, kunnen jonge mensen kiezen tussen een burgerbaan of een job bij ons.”

Het menselijke aspect staat hoog in zijn vaandel. Dat was vroeger al zo. De Nederlandse strijdkrachten voeren een zero tolerance-beleid als het gaat om geweld en drugs. Overtreders worden ontslagen. De Kruif kwam na een incident ooit op voor een van zijn manschappen.

,,Een soldaat had gezegd in het weekeinde wel eens te blowen”, aldus de generaal. ,,Toen ik hem sprak, over jeugd en sociale achtergrond, hoorde ik schokkende dingen. Hij had in zijn jongste jaren veel ellende meegemaakt. ‘Wat gebeurt er met die vent als ik hem loslaat?’, vroeg ik mezelf. Ik kende het antwoord: ‘Dan gaat hij de mist in’. We hebben dus niet losgelaten. Een paar jaar geleden ontmoette ik hem weer. Nog steeds militair, nog steeds oké.”

Ook met voormalige Dutchbat III-gangers, de militairen die in Srebrenica gelegerd waren toen die VN-safe haven werd overlopen door Bosnische Serviërs, houdt De Kruif contact. Vaak mannen en vrouwen die na de gruwelen op de Balkan gebroken terugkeerden, aan PTSS lijden en negentien jaar na het humanitaire drama nog steeds onder vuur liggen van linkse advocaten.

Ondanks het schrappen van mens en materieel wordt de Koninklijke Landmacht wereldwijd geroemd. Daarom ook tijdens het 200-jarige feest: komst van bij de beroemde 82e (All-American) en 101e (Screaming Eagles) luchtlandingsdivisies dienende Amerikanen. Nederlandse militairen worden geportretteerd tijdens door het land reizende concerten. Een van hen is kapitein Marco Kroon, ridder Militaire Willems-Orde, nu voor het Korps Commandotroepen op uitzending in Mali.

,,De mens is de kracht van de Koninklijke Landmacht”, zegt De Kruif. ,,Hij of zij moet het doen als het er echt op aankomt, levens kunnen verloren gaan. Gelukkig is daar respect voor. Dat was vroeger anders. Gedurende mijn KMA-jaren mochten we niet in uniform naar huis. Ik herinner me nog een kerkdienst, de dominee zei dat je niet militair en christen kon zijn. Ik ben opgestaan en
weggelopen.”

Uruzgan
Generaal De Kruif en Hans de Vreij
Mart de Kruif werd internationaal bekend in 2008 en 2009. Als ISAF-commandant voor Zuid-Afghanistan stond hij aan het hoofd van 45.000 militairen en task forces in Kandahar, Uruzgan en Helmand. ,,Als je in Afghanistan zit, is zowel succes als falen tastbaar. In mijn tijd verloren we 282 manschappen.”

Op de crematie van soldaat Mark Schouwink, hij sneuvelde vrijdag 18 april 2008 in Uruzgan samen met luitenant Dennis van Uhm, zoon van toenmalig Commandant der Strijdkrachten Peter van Uhm, sprak Mart de Kruif als zijn brigadecommandant ontroerende woorden.

Wij militairen zijn control freaks, willen altijd alles geregeld hebben, controle houden over wat gebeurt. Daarom plannen we alles. Niet dus, de werkelijkheid is soms gruwelijk anders. Soms gaat de dood zijn gang. Dat was zo bij Mark. Maar naast het besef van onmetelijke pijn hebben wij als collega’s, en ik als commandant, ook een ander gevoel. Trots. Trots om te mogen dienen met zulke goede mensen als Mark. Trots op de moed die hij had om te gaan. Ondanks de gevaren waarvan hij zich heel goed bewust was.”

Van alle afscheidsceremonies in Kandahar, waarbij de kisten van gesneuvelden het vliegtuig naar huis worden ingedragen, herinnert De Kruif zich de schok van één.

Hoogzwanger
,,Als ISAF-commandant maakte ik twee maanden eerder met piloot Kyle van de Giesen een vlucht boven Helmand in zijn gevechtshelikopter”, zegt de generaal. De AH-1 Cobra-vlieger vertelde dat zijn vrouw hoogzwanger was, dat hij snel naar huis, naar Amerika, zou gaan. Tijdens die ceremonie in oktober 2009 wist ik niet wie de dode was. Tot ik zijn naam op de kist las. Van de Giesen. Vlak voor terugkeer omgekomen.”

ISAF 2009. Foto Hans de Vreij
In Uruzgan dwong de Koninklijke Landmacht groot respect af bij de bondgenoten. Amerikanen, Canadezen en Britten roemen nog steeds de inzet van de Nederlandse task forces. Nu dienen soldaten bij de Patriot-batterijen aan de Turks-Syrische grens, in de woestijn van Mali.

,,Gevoel van veiligheid is een groot goed”, zegt luitenant-generaal De Kruif. Ik ken de intenties van Rusland niet, kan niet in het hoofd van Vladimir Poetin kijken. Maar in algemene zin weet ik dat er altijd wel ergens dreiging is. Ik wil tegen de Commandant der Strijdkrachten kunnen zeggen dat zijn opdrachten uitvoerbaar zijn. En tegen ouders dat hun kinderen zo zijn getraind en uitgerust, dat risico’s zoveel mogelijk worden beperkt.”

Over de mannen en vrouwen die op operationele missie waren: ,,Zeven van de tien mensen maken we beter, twee blijven zoals ze waren. Meestal komen veteranen dus rijker terug. Maar keerzijde is dat een enkeling tijdens uitzending wordt beschadigd, bijvoorbeeld door PTSS. In dit vak gaat het er niet alleen om dingen goed te doen. Het gaat er vooral om de goede dingen te doen.”

Commandant Landstrijdkrachten Luitenant-generaal Mart de Kruif. ,,Gevoel van veiligheid is een
groot goed. Ik ken de intenties van Rusland niet, kan niet in het hoofd van Vladimir Poetin kijken.
Maar in algemene zin weet ik dat er altijd wel ergens dreiging is.”

(Telegraaf via Dropbox, 19 april 2014)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten