Tanks te koop. Maar niemand mag ze hebben

Door: Marcia Nieuwenhuis  


Maar wat graag wil het kabinet knaken verdienen aan de verkoop van oud Defensie-materieel. Alleen juist aan de landen die onze tanks willen hebben, wil de Kamer ze niet kwijt.
Stof stuift op naast een rollende Leopard 2A6 gevechtstank op een foto in een brochure van Defensie. Voor 119 van die tanks wil het kabinet-Rutte graag euro’s beuren. Potentiële kopers hebben zich al gemeld, maar zo simpel ligt het niet. Neem Indonesië. Zowel onder de kaasstolp als in het 245 miljoen inwoners tellende land is hierover discussie losgebarsten.

De jungle in
Wat moet een eilandenrijk met veel jungle met zulke zware tanks – één tank weegt net zoveel als vijftig Volkswagen Golfjes – willen parlementariërs weten. Nog meer zorgen maken onze Kamerleden zich om mensenrechten. Papoea’s, de oorspronkelijke bewoners van Nieuw-Guinea, moeten het er ontgelden. Eind vorig jaar vielen twaalf doden en zijn honderden mensen gearresteerd bij opstanden. Volgens mensenrechtenorganisaties worden er nog steeds straffen tot 20 jaar opgelegd, op basis van oude Nederlandse koloniale wetten. Voor onder meer SP, PvdA, GroenLinks en ChristenUnie reden om geen tanks te slijten. Ook de PVV ziet dat in een land waar 86 procent moslim is, niet zitten.

Maar waar mogen Nederlandse afdankertjes wel naar toe? Jarenlang zag Nederland geen bezwaar om tanks te leveren aan Saoedi-Arabië en pantservoertuigen aan Egypte en Bahrein,maar nu ziet een meerderheid in de Kamer dat niet zitten. En ook bij landen als Jemen en Turkmenistan, zijn ‘nogal veel bedenkingen’.

Geen wonder, want op 14 februari is het precies een jaar geleden dat Nederland in verlegenheid werd gebracht door beelden van voertuigen bij de opstanden van de Arabische Lente die verdacht veel leken op de oude Nederlandse bakkies. In antwoord op Kamervragen van GroenLinks-Kamerlid Arjan El Fassed, moest minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal erkennen dat Nederland ‘meermaals overtollig defensie materieel heeft geleverd aan Bahrein’. ‘Hier behoorden ook 35 M-113 en 25 YPR-pantservoertuigen toe’, bekende de VVD-minister.

Grootleverancier
‘Ook in Egypte bij het Maspero-incident waarbij in oktober 27 doden zijn gevallen, zijn rupsvoertuigen gebruikt’, zegt ChristenUnie-Kamerlid Joël Voordewind. Dikke kans dat daar onze afdankertjes bij zaten. Nederland is namelijk grootleverancier van pantserrupsvoertuigen. Alleen al aan Egypte werden er tussen 1996 en 2006 meer dan duizend doorverkocht. Samen met Bahrein spekte Egypte de Nederlandse staatskas hiervoor met 200 miljoen euro.

Eenzelfde bedrag zou Indonesië nu voor de tanks hebben gereserveerd. En die centen kan Defensie-minister Hans Hillen, die 1 miljard euro moet bezuinigen, wel gebruiken, daar zet zelfs een CDA-bewindsman zijn ‘moraal’ voor opzij. PvdA-Kamerlid Martijn van Dam, die destijds tevergeefs trachtte levering van tanks aan Egypte tegen te houden: ‘Aan de landen die tanks willen kopen, willen wij ze niet geven. Kijk maar naar de landen waaraan wij hebben geleverd, daar zitten weinig democratische landen bij.’
(bron: De Pers, 31 januari 2012)