Uitgelicht: Explosieven Opruimings Dienst Defensie

Een goed jaar geeft kolonel Marco Kathmann nu leiding aan de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD). “Het voelde echt als thuiskomen bij deze relevante en toekomstbestendige eenheid. De EOD is niet zo groot met 224 plaatsen, maar levert een grote inspanning. Daarbij zijn alle krijgsmachtdelen vertegenwoordigd en dat maakt de aansturing complex”, legt Kathmann enthousiast uit.

Jaarlijks moeten de permanent paraat staande teams op meer dan 2000 meldingen af. “En dat is alleen de zichtbare werklast. In de voorbereiding van ruimingen zit ook veel werk. Expeditionair levert het EOD-personeel eveneens een forse bijdrage. In Kunduz zijn teams werkzaam, personeel in Kabul en tot voor kort een team in Turkije.” Zelf laat Kathmann regelmatig zijn gezicht zien: “Recent de ruiming in Deventer. Als je het handwerk ziet en begrijpt, kun je een eenheid beter aansturen.”

Speerpunten
Dat de EOD overal bij is betrokken, betitelt Kathmann als kracht en zwakte. “Onze capaciteit is schaars en de operationele druk hoog. We vragen nogal wat van onze mensen. Ze moeten onder alle omstandigheden hun hoofd koel kunnen houden. Ook moet rond een ruiming met een groot aantal partijen zaken worden gedaan, van lokale autoriteiten, brandweer en politie, tot het Nederlands Forensisch Instituut.”

Dat brengt Kathmann bij zijn speerpunten. “Investeren in opleiding en training en het gevuld krijgen van de organisatie. De werving gaat nu goed. Het aanbod is er, maar het is een zware selectie. Dit jaar draaien we een extra klas, alleen duurt het even eer dat je hiervan profiteert.” Verder worden de opleiding en training gestructureerd. “Er wordt ook veel energie gestoken in het doorgroeitraject van 2e naar 1e man, leider van een ruimingsteam.”

Dagelijkse gevaren
Ook het EOD-materieel is altijd in beweging. “Op dit moment worden lichte robots aangeschaft en ik verwacht dat we dit jaar hebben. Vorig jaar kregen we al nieuwe zware en medium robots en bompakken en IED-voertuigen. Ook de vervanging van de andere voertuigen is noodzakelijk. Soms zijn teams op een dag honderden kilometers onderweg. Dat gebeurt deels in Mercedes-terreinwagens. Je kunt je voorstellen hoe je je dan voelt aan het einde van de dag. Die hoop ik begin 2014 te hebben vervangen door een ruimere en comfortabelere civiele variant.”

'Talon' - EOD robot gebruikt in Afghanistan

Sinds de aanslagen op de Twin Towers in New York moet de EOD vaker uitrukken voor vergeten koffers en pakketjes. Daarnaast ziet de dienst een lichte stijging in geknutselde vuurwerkbommen. Met als dieptepunt het ongeluk met de flitspaalbom in Voorschoten waarbij EOD’ers gewond raakten en 1 zelfs zijn onderarm verloor. “Iedereen binnen de EOD is zich bewust van de dagelijkse gevaren. Toch maakte het ongeval enorme indruk. De betrokken EOD’ers werken allemaal nog bij ons, net als eerdere slachtoffers van ongelukken. Dat zegt wat over deze eenheid."

(Weekoverzicht ministerie van Defensie, 10 april 2013)