Oppositie vraagt om visie op Defensie

Hoe ziet minister Hennis (Defensie) de toekomst voor Defensie? Houdt Nederland een krijgsmacht die "kan opereren in het hoogste geweldspectrum"? Of wordt het vooral een vredesmacht? In het debat over de begroting stellen de Kamerleden elkaar en de minister vele vragen.

Hachchi (D66) betitelt het regeerakkoord als "een boodschappenlijstje van de VVD" dat met "de karige portemonnee van de PvdA" betaald moet worden. Kan dat wel? Moeten plannen worden bijgesteld? Net als Knops (CDA) vraagt zij zich af of VVD en PvdA wel zo eensgezind zijn. Waar ligt voor minister Hennis de grens voor bezuinigingen op de krijgsmacht? Daar willen de oppositiepartijen graag duidelijkheid over.

Reorganisatie 
Defensie zit midden in een enorme bezuinigingsoperatie waardoor het krijgsmachtpersoneel in grote onzekerheid verkeert. "Dat geeft pijn en verdriet", realiseert Eijsink (PvdA) zich, maar de "organisatie moet op orde". Haar fractiegenoot Günal wijst op de spanning die dat in de regio's met zich meebrengt. In Brabant bijvoorbeeld, waar zij zelf vandaan komt, voelt men een grote verbondenheid met de krijgsmacht. Het bedrijfsleven wil daar graag samenwerken met Defensie, vooral op technologisch gebied. VVD'er Vuijk en Günal stellen daarom voor om, ondanks de financiële tegenwind, speciaal voor dit doel 5 miljoen uit te trekken.

Knops (CDA) is niet blij met de bezuinigingsopgaven die Defensie treffen, al realiseert hij zich dat die deels het gevolg zijn van CDA-beleid. Hij spreekt, net als PVV'er De Roon, zijn zorgen uit over het feit dat de budgetten deels naar Ontwikkelingssamenwerking zijn geschoven, iets waar Van Ojik (GroenLinks) overigens juist blij om is. Segers (ChristenUnie) is bang dat men later ooit "hoofdschuddend zal terugkijken" op de huidige stapeling van bezuinigingen. Hij wil juist investeren in de krijgsmacht. Dijkgraaf (SGP) deelt dit met hem: "Wij staan achter Defensie".

JSF 
"Een molensteen die om de nek van Defensie hangt", zo noemt Van Dijk (SP) de JSF die de F-16 moet vervangen. Hij vraagt de minister om twee toekomstscenario's voor de krijgsmacht uit te werken: eentje met en eentje zonder de JSF. Hij vindt dat Defensie sowieso haar ambitieniveau naar beneden moet bijstellen. De Roon zou liever zien dat Defensie zich beperkte tot alleen "de bescherming van de nationale en economische belangen".

Wil de PvdA nog steeds een parlementaire enquête naar de JSF?, vraagt Van Ojik aan Eijsink. Als het aan hem ligt, komt die enquête er, maar wat is de positie van de PvdA nu zij in de coalitie zit? Eijsink benadrukt dat er hoe dan ook een opvolger voor de F-16 moet komen, maar dat zij het verder wil overlaten aan de minister. Hachchi ziet Europese defensiesamenwerking als een mogelijk antwoord op het JSF-probleem.

Minister Hennis reageert op 13 december op de inbreng van de Kamer.

(Tweede Kamer, 12 december 2012)